Bron: Weliswaar, 19 12 2022
Sinds december 2022 zijn de eerste inspectierapporten van kinderopvanginitiatieven (baby’s en peuters) in Vlaanderen en Brussel online te raadplegen. Deze rapporten bevatten de basisinformatie uit de inspectieverslagen, zonder privacygevoelige informatie.
Dit is een eerste stap om (toekomstige) ouders op een laagdrempelige manier informatie te geven over de werking en de kwaliteit van zorg in kinderopvanginitiatieven. De publicatie van de inspectierapporten zal stapsgewijs via de website van Zorginspectie gebeuren, telkens nadat een inspectieverslag klaar is. De inspectieverslagen blijven opvraagbaar via passieve openbaarheid van bestuur.
“In de kinderopvang wordt door het merendeel van de initiatieven heel goed werk geleverd dankzij duizenden medewerkers. De publicatie van de inspectierapporten is een belangrijke stap om ouders te informeren over de kwaliteit en de veiligheid in de kinderopvanginitiatieven. We merken in de aanvragen van de voorbije maanden dat ouders daar terecht op zoek naar zijn. Met deze publicatie kunnen ze de rapporten zelf consulteren en hoeven ze geen aanvraag meer te doen. In de loop van de komende maanden zullen nog meer inspectierapporten gepubliceerd worden. In het voorjaar zullen ook de stappen in het eventuele handhavingstraject worden gepubliceerd. Op die manier hebben (toekomstige) ouders een vollediger beeld. De publicatie van de inspectierapporten moet ook helpen om het vertrouwen van ouders in onze kinderopvang te versterken.” – Hilde Crevits
Actieve openbaarheid is een speerpunt van de Vlaamse overheid, Zorginspectie en Opgroeien. Dit project stond al langer op de planning. Door de aanbevelingen van de parlementaire onderzoekscommissie rond kinderopvang, kwam het in een stroomversnelling terecht.
“Door de inspectierapporten van de kinderopvang online te plaatsen, zet Zorginspectie verder in op de transparantie van haar werking. Daarnaast bevordert actieve openbaarheid ook de aandacht voor zorgkwaliteit in de voorzieningen en bevatten de inspectierapporten nuttige informatie voor (toekomstige) ouders”, aldus Karine Moykens, Secretaris-generaal van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, waarvan Zorginspectie deel uitmaakt. “Zorginspectie is hiermee niet aan haar proefstuk toe. Inspectieverslagen van onder andere woonzorgcentra en algemene ziekenhuizen zijn al langer actief openbaar.”
Inspectierapporten
Inspectieverslagen van kinderopvanglocaties bevatten vaak privacygevoelige informatie, zeker wanneer het gaat over inspecties bij onthaalouders. Daarnaast zijn inspectieverslagen niet eenvoudig leesbaar voor (toekomstige) ouders. Het zijn documenten die vooral geschreven zijn voor het kinderopvanginitiatief zelf en voor Opgroeien. De gebruikte terminologie verwijst vaak naar regelgeving, kaders en richtlijnen. Hierdoor zijn ze minder toegankelijk voor (toekomstige) ouders.
Daarom worden niet de volledige inspectieverslagen gepubliceerd, maar wel de inspectieresultaten in de vorm van een meer toegankelijk en goed leesbaar inspectierapport. De komende maanden zal de website waarop de inspectierapporten beschikbaar zijn telkens aangevuld worden zodra een inspectieverslag definitief is. Sinds 17 november 2022 vermelden inspecteurs bij de inspectie aan de verantwoordelijke van de kinderopvanglocatie dat de rapporten online zullen komen. In een eerste fase zullen daarom enkel de inspectierapporten van inspecties na 17 november beschikbaar zijn op de website en stapsgewijs aangevuld worden. In het rapport kan een (toekomstige) ouder lezen of de inspecteur oordeelt of het kinderopvanginitiatief op het moment van de inspectie in orde was met de geïnspecteerde regelgeving of niet.
Opbouw van een inspectierapport
Het rapport start met de beoordeling van de pedagogische kwaliteit. Het monitoringsinstrument MeMoQ is een wetenschappelijk instrument om die pedagogische kwaliteit tijdens een inspectie te beoordelen. Als de MeMoQ afgenomen werd, staan de scores van die observatie per onderdeel of ‘dimensie’ in het inspectierapport.
Daarnaast inspecteert Zorginspectie ook altijd een aantal vergunningsvoorwaarden, zoals aanwezigheidsregister, veiligheid en preventie, aantal aanwezige kinderen, …. In het inspectierapport staan de inspectieresultaten per geïnspecteerde vergunningsvoorwaarde. Je leest duidelijk welke vergunningsvoorwaarden in orde waren op het moment van de inspectie en welke niet. Het inspectierapport motiveert ook waarom het belangrijk is voor de opvang (en de kinderen) om in orde te zijn met deze vergunningsvoorwaarden.
Op basis van alle vaststellingen van het inspectiebezoek geeft Zorginspectie een advies aan Opgroeien. Dit kan een advies tot opstart of verderzetting van handhaving zijn. Maar in de meeste gevallen functioneert de kinderopvang goed en is geen advies tot handhaving nodig. Ook dat zal in het inspectierapport staan.
Niet het eindpunt
De openbaarmaking van deze inspectierapporten is een eerste stap, zeker geen eindpunt. Het is de bedoeling om alle stappen in de handhaving in de kinderopvang actief openbaar te maken.
Zo komt in het voorjaar van 2023 op de website van Opgroeien één plaats die leidt naar alle info rond actieve openbaarheid. Het gaat over de inspectierapporten en de opvolging hiervan door Opgroeien, én over de handhavingsrapporten en eventuele meldingen die aanleiding gaven tot de handhaving. De bedoeling is om (toekomstige) ouders zo goed mogelijk te informeren over hoe het gesteld is met de kwaliteit en veiligheid in een bepaald opvanginitiatief.
Ook kunnen de initiatieven zelf aangeven hoe zij met de handhaving aan de slag zijn.
De inspectierapporten zijn raadpleegbaar via de website van Zorginspectie: www.zorginspectie.be.
Ook inspectieverslagen blijven via deze website opvraagbaar via passieve openbaarheid van bestuur.